Mahremiyet Eğitimi

Mahremiyet nedir? Öncelikle onu öğrenelim. “Mahremiyet” Arapça kökenli olup gizlilik, bir şeyin gizli hali, bir şeyin gizli yönü demektir. Hem dini hem de kültürel olgulara dayanarak kendimizi özelleştirmemize ve korumanıza olanak tanır. Direkt cinsel boyutta algılanmamalıdır. Bedenimizi bir başkasının temasından korumak olduğu gibi evimiz, düşüncelerimiz, duygularımız ve kendimize ait tüm özel alanlarımız bizim mahremimizdir. Buna bir kaç örnek verelim;çocuğa daha önceden paylaşmanın önemini anlatıldığı halde, oyuncaklarını paylaşmıyorsa, paylaşması için zorlanmamalıdır. Eşya mahremiyetinin gelişimini sağlamak için; çocuğun oyuncak kutusunun çocuğa ait olduğunu belirterek onun izni olmadan kimsenin kutuyu açmayacağını söylenmelidir.

Diğer bir örnek ise kişinin kendine ayırdığı zamanın bir başkası tarafından ihlal edilmemesidir. Buna zaman mahremiyeti de diyebiliriz. Çocuğum şuan çok yorgunum 10 dk dinlenmeye ihtiyacım var bu süre içerisinde lütfen beni rahatsız etme diyerek haber vermemizle çocukta zaman mahremiyetini geliştirmeye yardımcı olabiliriz.

Mahremiyet Eğitimi Nedir? Ve ne zaman başlar?

Mahremiyet cinsellikle birlikte anıldığı görülmektedir ki, cinsellik insanın kişiliğinin bir parçası halindedir. Kişilik gelişimi evrelerinden birisi olarak da görebiliriz. Çocuğun kişilik gelişimine paralel olarak mahremiyet olgusu gelişir.Çocuğun cinsellikle ilgili sorular sorması veya cinsel organınıkeşfetmesi ilk iki yaş döneminde gözlemlenebilir. Artık anlayabileceği şekilde mahremiyet, anlatılabilir. 18 ay ile 2yaş arasında verilecek tuvalet eğitimi çocuğun bedensel gereksinimlerinin üstesinden gelmesiyle çocukta bağımsızlık ve sosyal açıdan mahremiyet algısı da gelişmeye başlar. ( Doğru tuvalet eğitimi nasıl verilmesi gerektiğiyle ilgili www.psikohemdem.com sitemizi ziyaret edebilirsiniz).Freud’a göre cinsel kimlik/mahremiyet algısı, 3-6 yaşları arasına gelen fallik dönemde gelişmeye başlar. Anne-babanın gösterdiği tutum mahremiyet algısın gelişmesinde önem arz etmektedir.

Mahremiyet eğitimine bir kaç kuralla anlatabiliriz.

-Özel alan; Mahremiyet eğitiminin en önemli ve ilk aşamasında özel bölgeler ve özel bölgelerinin saklanmasıanlatılmalı, anne-baba ve doktorlar dışında başka kimsenin dokunmaması gerektiği çocuğa öğretilmelidir. Ve çocuğunanne-babasının özel bölgelerini görmek istediğinde anne-babanın bu benim özelimdir dediğinde çocuğa mahremiyetin önemini vurgulamış olur. 3 yaşından itibaren çocuğun üzerinin değiştirilirken, banyo yaptırırken özel bölgelerine temas etmemeye dikkat edilmelidir. Evde veya dışarda çıplak bulundurulmamalıdır. Bu tutumlar sayesinde çocuk özel bölgelerine karşı herhangi temasa karşılık refleks geliştirmiş olur.

-Kapı tıklama; Tuvalet, banyo, yatak odalarına girmeden önce kapının tıklanması ve izin alınması gerektiğininöğretilmesi ile 4 yaşından itibaren çocuğun odasına girerken izin istenilmesi çocuğun kendi kişiliğine saygı duyması ve rahatsız olduğu bir durum olduğunda itiraz etmesini sağlar.

-Giyime dikkat edilmesi; Anne-babanın ev içindeyken özel bölgeleri gösteren giyisiler giymemeleri ve çocuğun yanında üst değiştirmemelidirler. Çocuğu da 4 yasından itibaren üzerini kendisinin ve odasında yalnız değişmesini, kapının ve perdelerin kapalı olması gerektiğini anlatmalıdırlar.

--Severken dikkat edilmeli; Çocuğu severken özel bölgelerine dokunarak sevmek, çocuğun mahremiyetine zarar vermiş ve bir başkasının dokunmasına karşılık çocukta duyarsızlaşmaya, böylece mahremiyetin gelişmemesine sebebiyet verebilir.

-Televizyon ve internetin dikkatli kullanılması; Tv. İnternet,telefon gibi teknoloji aletlerine çocuğun ulaşımını kontrollü ve filtreli olarak kullanımına özen gösterilmelidir.

-Mahremiyet içerikli sorulara cevap verilmesi; Çocuğun cinsellikle ilgili sorularına neyi öğrenmek istediğini anladıktan sonra gelişim dönemine uygun olarak soruların cevaplanması gerekir.

Çocuğa okuldayken veya anne-babadan ayrı başka bir alandagelebilecek herhangi istismardan korumak için çocuğa seni iyi hissettiren, mutlu hissettiren, kızdırmayan, üzmeyen, rahatsız hissettirmeyen dokunmalar, “iyi dokunmadır”. Anne babanın sana dokunması iyi dokunmadır. Doktora gittiğimizde doktorun dokunması iyi dokunmadır diye anlatılmalıdır. Seni rahatsız eden, canını acıtan, üzen, kızdıran, utanmana neden olan dokunmalar kötü dokunmalardır. Başka birisi özel bölgelerine dokunuyorsa bu kötü dokunmadır. Okulda arkadaşların sana vuruyor, canını acıtıyor üzülmene, rahatsız olmana neden olacak bir davranışta bulunuyorsa bu kötü dokunmadır diye öğretilmelidir.

En önemlisi anne-baba olarak iyi model olmaktır. Çocuğa ilk mahremiyet anne-baba davranış ve tutumları ile tecrübe ederek başlar. Elbette ki anne ve babanın birbirlerine göstereceği sevgi davranışları çocuğun sevgi dolu bir ortamda mutlu yetişmesine olanak tanırken eşlerin birbirine sevgi cümleleri ve davranışları cinsel içerikli olmamalıdır. Unutulmamalıdır ki çocuğumuzun ilk öğretmeni, ilk arkadaşı anne-babasıdır. Çocuk ne görürse onu öğrenir.

F. Zehra Karataş Güneş