Teknoloji Bağımlılığı

         Teknoloji bağımlılığı ile ilgili konulara değinmeden önce bağımlılığın ne demek olduğunu anlamaya çalışalım. “Bağımlılık: kişinin herhangi bir nesneye veya gerçekleştirdiği bir takım zarar verici aksiyonları devam ettirmesi ve durumu engelleyemeyecek biçimde sürdürmesi haline denir.”

Teknoloji bağımlılığı dememize sebebiyet veren ise, tamda bağımlık belirtisi göstermesindendir.

Doğrudan bağımlı hale gelinmez. Belli aşamalardan oluşur. İlkaşamada merak ettiği için kişi telefon, TV veya benzeriteknolojileri hayatına alır. Bunda bir zarar yoktur; ancak kişi başka nedenlerle oyun veya uygulamalar ile belli sebeplere dayanarak sürdürüyorsa örneğin, arkadaş çevresi dolayısıyla bir oyunu veya uygulamayı kullanma, oynama güdüsü duyuyorsa veya kişi kendini bu mecralarda dünyadan soyutlayarak kendine orda yeni bir dünya kuruyor, bundan haz alma noktasına ulaşıyorsa, bağımlılık başlama noktasına varabilir. 3 çocuklu bir aile babasının (M.Y) söyledikleri ise,bunu doğrular niteliktedir. .  

“Çocukluğumdan bu yana arkadaş ortamım olmadı. Olsa bile çok uzun sürmedi. Kendimi yalnız hissetmemek amacı ile kendimden yaşça küçük olsalar bile, yakın akrabalarım ile oyunlar oynamakla başladım. Önceleri sadece onlarla takılmak amaçlı oynuyordum. İşsiz kaldığım zamanlarda bu oyun oynama saatlerim arttı; hatta artık geceleri ve gündüzleride oynuyordum. İşsizliğimi, yalnızlığımı unutuyor çok fazla eğleniyordum. Bir zaman sonra artık yalnızlıktan, arkadaş çevresinden değil de, kendime yeni bir alan oluşturmuştum. Bütün içimde biriktirdiğim hırslarımı, sıkıntılarımı, oyun oynarken hissetmiyor, düşünmüyordum. Gerçek hayatta yapamadıklarımı oyunda yapabilmenin hazzını yaşıyordum;ama bilmiyordum asıl düşünmem gereken ailemi. İlgibekleyen eşim ve sevgi bekleyen çocuklarım vardı. Bunu fark etmem zaman aldı; ama artık yalnız olmadığımı biliyordum.Sevgi dolu bir ailem vardı ve bu süreçte bana sabrettikleri için onlara minnettarım....”

Kişilerin bilgileri saklı tutularak değiştirilmiştir. Kişilerden aktarımları onam alınarak paylaşılmıştır.

Çoğunlukla teknoloji bağımlılığı fark edilmeyebilir, kişi bunu kabullenemeyebilir; fakat Teknoloji-internet bağımlılığına dair bazı belirtiler gözlemlenebilir. Buna örnek olarak, “Young(1997, 1998), internet bağımlılığı için tanı ölçütlerini şu şekilde tanımlamıştır:

1. İnternet ile ilgili aşırı zihinsel uğraş (sürekli olarak interneti düşünme, internette yapılan aktivitelerin hayalini kurma, internette yapılması planlanan bir sonraki etkinliği düşünme vb.)

2. İstenilen keyfi almak için giderek daha fazla oranda internet kullanma ihtiyacı duyma

3. İnternet kullanımını kontrol etme, azaltma ya da tamamen bırakmaya yönelik başarısız girişimlerin olması

4. İnternet kullanımının azaltılması ya da tamamen kesilmesi durumunda huzursuzluk, çökkünlük ya da kızgınlık hissetme

5. Başlangıçta planlanandan daha uzun süre internette kalma

6. Aşırı internet kullanımı nedeniyle aile, okul, iş ve arkadaş çevresiyle sorunlar yaşama, eğitim

veya kariyer ile ilgili bir fırsatı tehlikeye atma ya da kaybetme

7. Başkalarına (aile, arkadaşlar, terapist vb.) internette kalma süresi ile ilgili yalan söyleme

8. İnterneti problemlerden kaçmak veya olumsuz duygulardan (örneğin; çaresizlik, suçluluk,

çökkünlük, kaygı) uzaklaşmak için kullanma.”

Türkiye İstatistik Kurumuna 2019 yılı verilerine göre her hane için Teknoloji kullanım oranı %75,3 olarak belirlenmiştir.Hanelerin Yüzde 98,7’sinde cep telefonu, %37,7’inde internet bağlantısına sahip televizyon bulunmaktadır. Bu oranlar çok üzücü olmasıyla birlikte başta Türkiye Yeşilay kulübü olmak üzere bir çok araştırmacı eğitimci buna yönelik etkinlikler ve çalışmalar düzenlenmiştir. Buna örnek Zaman Yönetimi, Zaman Planlama Etkinlikleri adı altında bir takım etkinlikler vardır.

“Prof. Dr. Nilüfer Pembecioğlu zamanınızı nasıl geçirdiğinizle ilgili ayrıntılı bir günlük çıkarın

1 Önceliklerinizi belirleyin

2 Ziyaretleri düzenleyin

3 Çalışma sisteminize göre etkili bir masa düzeni oluşturun

4 Gerekmedikçe toplantı düzenlemeyin

5 Hayır demesini bilin

6 Zor ve sevimsiz işleri öncelikle bitirin

7 Mükemmeliyetçilikten kaçının

8 Yorucu ve zor işleri sabah saatlerinde yapın

9 İş yaparken konsantre olun

10 İşinize olduğu kadar, kendinize ve ailenize de zaman ayırın

11 Mutlaka kendinize zaman ayırın ve formda kalabilmek için keyifli zaman Geçirin.” Demiştir.

Bununla birlikte kendimize vakit ayırırken ilgi alanımıza uygun aktiviteler (kitap okumak, müzik dinlemek, spor yapmak, film izlemek, internette belli süre dahilinde vakit geçirmek )yapabiliriz.

Zaman seni bekleyen bir dosttan ziyade, arkandan hızla gelen bir çitaya benzer. F. Zehra Karataş

Zamanı doğru kullan hayatı dolu, dolu yaşa!.

Kişilerin bilgileri saklı tutularak değiştirilmiştir. Kişilerden aktarımları onam alınarak paylaşılmıştır.

                                                                                                                                             Fatma Zehra Karataş Güneş